Mannheim – miasto na prawach powiatu w Niemczech, w kraju związkowym Badenia-Wirtembergia, w rejencji Karlsruhe, siedziba regionu Rhein-Neckar. Leży u ujścia Neckaru do Renu, na wysokości 97 m n.p.m., ok. 70 km na południe od Frankfurtu nad Menem, naprzeciwko Ludwigshafen am Rhein, z którym między innymi tworzy jeden organizm miejski i przemysłowy. Liczy 311 174 mieszkańców (stan na 31 grudnia 2010), powierzchnia miasta wynosi 144,9 km². Mannheim to drugie co do wielkości miasto Badenii-Wirtembergii. Ważny port śródlądowy (przeładunek 8,6 mln t w 1988) i port lotniczy. Przemysł maszynowy (silniki, maszyny rolnicze), środków transportu (fabryka Mercedes-Benz), elektrotechniczny, chemiczny (w tym farmaceutyczny), precyzyjny, włókienniczy i spożywczy. Znajduje się tu rafineria ropy naftowej, duża elektrownia cieplna (1 650 MW) oraz elektrownia wodna. Mannheim jest też ważnym centrum naukowo-kulturalnym. Znajdują się tu liczne szkoły wyższe (m.in. uniwersytet zał. 1907), muzea Reiss-Engelhorn-Museen (rem), Städtische Kunsthalle, biblioteki, planetarium. Miasto jest siedzibą dużych wydawnictw książkowych takich jak Brockhaus. Odbywają się tu międzynarodowe festiwale filmów krótkometrażowych. Mannheim zamieszkuje wielu Polaków, jest polski sklep, restauracje i ośrodki kultury polskiej. Mannheim prawa miejskie otrzymało w 1607. Od 1720 miasto było rezydencją elektorów Palatynatu. W 1803 włączone zostało do Badenii. Mannheim posiada zachowany zabytkowy układ urbanistyczny (I poł. XVIII wieku) na planie szachownicy - "kwadratowe miasto" - złożonej ze 144 pól. W starym centrum miasta ulice nie posiadaja nazw, a jedynie oznaczenia siatki pól np. D7, L4 itd. Liczne zabytki barokowe z XVIII wieku. Największy w Niemczech pałac, rezydencja elektorów Palatynatu w latach 1720-1803 (zbudowany 1720-1760), w kaplicy znajdują się freski Cosmasa Damiana Asama. Kościół jezuitów (1738-1760), ratusz (1701-1711).